Giặt khô: Đã mất tiền lại rước bệnh vào người

Một đồng nghiệp của chúng tôi mang áo đi giặt là ở tiệm giặt là khô. Lúc mang áo đi giặt thì lành lặn, nguyên chiếc, đẹp, ( áo mới mua, đem đi giặt lần tiên phong ). Khi lấy từ tiệm giặt là về thì áo bị rách nát, bẩn. Theo chủ của hàng giặt là thì vết rách nát đó là do dùng hoá chất. Sau một hồi đôi co, chủ hiệu giặt là đồng ý chấp thuận nhận lại áo và đền tiền. Tất nhiên, số tiền bồi thường không bằng trị giá của chiếc áo mà họ đã làm rách nát. Việc này tương quan đến câu truyện hoá học đúng mực của một anh bạn tiến sỹ có 7 năm tu nghiệp ở châu Âu .
Chuyện của chuyên viên
Trong một lần ” trà dư tửu hậu ” với anh bạn kỹ sư hoá tên An Nguyên Long, chuyên viên về hoá học tu nghiệp ở Đức 7 năm ( hiện công tác làm việc tại Viện Hoá học ), khi tôi buột miệng nói : ” Chưa đến hè mà nóng quá ! Tôi phải tổng kết quần áo rét ở tiệm giặt để tiễn mùa đông “. Ngay lập tức Long quay sang phía tôi cười cười : ” Cậu chơi sang thế ? Cứ giặt là mang ra tiệm sao ? Tôi thì khi nào cũng có mục tiêu tự cung tự túc là niềm hạnh phúc. Cậu đừng tưởng chơi sang thế là tốt, giặt khô tiềm ẩn nhiều rủi ro tiềm ẩn có hại đến sức khoẻ đấy “. Nghe Long nói vậy, tôi chẳng hiểu mô tê gì. Tôi gặng hỏi, Long nửa kín nửa hở : ” Bí mật ” !. Nhâm nhi thêm vài chén, khi chạm vào “ chỗ ngứa ”, anh bạn kỹ sư hoá tuôn ra một tràng về thói quen đem quần áo ra tiệm giặt khô của tôi. Long cho rằng, thói quen ấy là một cách chơi sang tốn tiền mà rước hoạ vào thân. Long bảo, chỉ những người trong ngành mới biết chất để dùng trong những xưởng giặt khô là chất gì. Nó nguy cơ tiềm ẩn đến mức nào ? Đó là chất PERC ( perchloroethylene ), một chất độc thần kinh, chất sinh ung thư .

 

Các cửa hiệu giặt khô mọc lên như nấm sau mưa .

Dưới con mắt của một nhà trình độ, Long nghiên cứu và phân tích : ” Khi quần áo được giặt trong dung dịch có năng lực hòa tan chất bẩn PERC, những người tiếp xúc trực tiếp với chất này cũng không hề hay biết về mức độ ô nhiễm của nó. Có nhiều trường hợp, tiếp xúc với PERC sẽ gây xấu đi lên hệ thần kinh, Open những triệu chứng hoa mắt chóng mặt, đau đầu và có cảm xúc buồn nôn. Đặc biệt, những trường hợp hít phải chất này theo thời hạn sẽ gây tổn thương gan, thận và làm tăng rủi ro tiềm ẩn ung thư. Những người tiếp xúc liên tục dễ bị mất trí nhớ, lú lẫn. Long dẫn chứng, nếu đến những shop giặt khô, phía sau hậu trường, nơi những người dùng chất này để giặt quần áo thì không khí ở đó xum xê khí hòa tan PERC. Long cũng khẳng định chắc chắn, nếu tiếp tục mặc quần áo giặt khô cũng hoàn toàn có thể dẫn tới những rủi ro tiềm ẩn dị ứng da, gây kích thích lên mắt, mũi, họng .
Kỹ sư Long kể rằng, trước kia khi còn ở bên Đức, anh có nghe trường hợp một công nhân làm ở xưởng giặt phải nhập viện khi hít phải khí PERC. Hậu quả là chất này đã ảnh hưởng tác động mạnh tới hệ thần kinh của nữ công nhân này. Ban đầu, chị hoa mắt, chóng mặt, mỏi mệt, đau đầu, vã mồ hôi và sau đó không hề phối hợp hoạt động giải trí và mất ý thức .

Trong câu chuyện, Long đã kể cho chúng tôi nghe rất nhiều về mức độ nguy hại của chất này. Long bảo, ở Mỹ người ta cấm tuyệt đối việc sử dụng chất PERC trong các xưởng, tiệm giặt khô. Còn ở các nước châu âu, các tiệm giặt khô phải đảm bảo yêu cầu là trên biển hiệu phải ghi rõ những khuyến cáo không nên lạm dụng việc giặt khô, trừ trường hợp không thể giặt tay, máy giặt tại gia đình.

Nói đến đây Long bảo : ” Nếu bận rộn quá, cậu mang quần áo ra tiệm giặt cũng được nhưng phải có nghệ thuật và thẩm mỹ đối phó với những sự cố mà tồn dư chất PERC gây ra. Khi mang quần áo ngoài tiệm về, không nên cho ngay vào tủ mà nên tháo bỏ túi nilông và phơi ở ngoài cho chất đó bay hơi. Lý thuyết là như vậy nhưng tôi cũng không dám chắc là cách làm này đã khử hết độc ” .
Chất ” kịch ” độc so với thần kinh ?
Trước những lời cảnh báo nhắc nhở của Long, chúng tôi vẫn bán tín bán nghi, nếu chất ô nhiễm như vậy thì sao lại không hề có cảnh báo nhắc nhở gì. Để kiểm chứng thông tin, tôi đã lướt web tìm hiểu và khám phá về chất này. Trên một website có thông tin : PERC là một hợp chất hữu cơ tự tạo dễ bay hơi ( VOC ) có năng lực gây nguy khốn cho sức khỏe thể chất con người và là mối đe doạ so với môi trường tự nhiên. Từ năm 2007, California là bang tiên phong ở Mỹ triển khai lệnh cấm dùng chất PERC trong giặt khô. Chính quyền bang cũng lôi kéo người dân giặt giũ theo chiêu thức truyền thống lịch sử ( dùng nước và xà phòng ) và chọn mua những phục trang hoàn toàn có thể giặt thường như kaki, cotton, len .

Theo thông tin mà PV tìm hiểu trên các trang web, riêng tại Mỹ, có tới 80%  trong số hơn 35.000 tiệm giặt có sử dụng chất PERC làm dung môi trong quá trình giặt khô. Nếu tiếp xúc với lượng rất nhỏ chất PERC con người ta có thể xuất hiện các triệu chứng chóng mặt đầu, buồn ngủ, buồn nôn, phỏng da hay có vấn đề về hô hấp. Hơi nhiễm PERC trong khoảng thời gian dài có thể dẫn đến suy yếu chức năng gan, thận và bị ung thư. Chất PERC có thể xâm nhập vào cơ thể qua các con đường như tiêu hoá, tiếp xúc với da và nhất là qua đường hô hấp, đồng thời cũng có thể truyền từ mẹ sang con. Cục Bảo vệ môi trường Mỹ (EPA) đã phát hiện ra quần áo được giặt khô có chất PERC có thể lan toả độc hại ra khắp căn nhà, tập trung nhiều ở nơi cất giữ quần áo. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã xếp chất PERC (hóa chất dùng trong giặt khô) vào danh sách các chất có khả năng gây ung thư.

Lần tìm những website, thông tin về mức độ nguy cơ tiềm ẩn của chất PERC được bóc tách, nghiên cứu và phân tích khiến tôi choáng. Các xưởng giặt thô sơ, họ hoàn toàn có thể sử dụng những hóa chất ô nhiễm và cắt bớt quy trình để tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách nên gây ra nhiều mùi không dễ chịu hoặc dị ứng cho người sử dụng. Xem ra, lời khuyên của anh bạn kỹ sư của tôi là có cơ sơ. Tôi chợt nghĩ, phải mục sở thị những tiệm giặt khô xem thực hư thế nào .

Nếu hoàn toàn có thể thì tự giặt ở nhà vẫn là tốt nhất

Và, thực tiễn là …
Tại TP. Hà Nội, nhu yếu giặt khô của dân cư ngày càng lớn. Có cung ắt có cầu, những dịch vụ giặt khô nở rộ và không thuận tiện để PV tiếp cận được hậu trường của những tiệm giặt. Là khách quen của một shop giặt khô trên phố Trương Định ( Quận Hoàng Mai – Hà Nội, HN ) tôi ngỏ ý được xem khu hậu trường. Với bất kể nguyên do gì, gia chủ của tiệm giặt này đều phủ nhận quầy quậy. Bà chủ bông đùa : ” Có gì đâu mà xem. Vào đó, chú bécgiê cắn cho giờ đây. Lân la ở tiệm giặt không lâu, chúng tôi phát hiện nhiều người mang chăn bông, ga gối đến tiệm giặt. Đống chăn xếp cạnh tường cứ cao dần, ngang đầu người. Thi thoảng chúng tôi lại thấy 2 công nhân thao tác trong tiệm giặt lại ôm một đống đồ đã ghi tên người mua để vào giặt. Năn nỉ, ỉ ôi đủ kiểu, bà chủ hiệu nhất quyết không cho vào phía hậu khu giặt là. Chị Lan, nhà gần đó mách nhỏ : ” Tiệm giặt này thuê 5 thợ làm, phần đông người nhà không phải đụng tay vào. Tôi nghe nói giặt có sử dụng hóa chất đấy ! Chẳng thế mà, có người mang khăn phủ bàn có dính dầu mỡ. Khi giặt xong, họ thấy chiếc khăn thật sạch hơn. Họ hoạt động giải trí cũng là giấu giếm, nếu cho những chị vào thì có mà mất ” miếng cơm manh áo à ? ” .
Theo tìm hiểu và khám phá của PV, nói là giặt khô nhưng thực ra quần áo mà ta giao cho tiệm giặt được nhúng vào một dung dịch hóa chất. Quy trình giặt khô gồm 3 bước một là ngâm với hóa chất lỏng trong nước thời hạn là 45 phút để tẩy những vết bẩn. Bước hai là vắt và sấy khô. Bước ba, nhân viên cấp dưới chỉ là hơi và cho ra mẫu sản phẩm sau cuối. Tại nhiều xưởng giặt lớn, họ sử dụng máy giặt công nghiệp từ 50-100 kg. Một lần hoàn toàn có thể vắt được khoảng chừng 15 cái chăn ( tương ứng với 60 kg ). ở những xưởng thô sơ, họ hoàn toàn có thể sử dụng những hóa chất ô nhiễm và cắt bớt quá trình để tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách nên hoàn toàn có thể gây ra nhiều mùi không dễ chịu hoặc dị ứng cho người sử dụng .
Không thể tích lũy được thông tin thêm gì về những hóa chất được sử dụng trong việc giặt là tại tiệm giặt trên phố Trương Định, chúng tôi tìm tới cửa hàng hóa chất để hỏi mua chất PERC. Tuy nhiên, một nhân viên cấp dưới bán hàng cho biết : ” Các công ty giặt là thường mua ôxy già ( H202 ) hoặc axit oxalic. Đây là hai loại được khuyến khích sử dụng, vừa dùng giặt tẩy và vừa dùng sát trùng, được sử dụng trong ngành y tế. Tôi không biết PERC là chất gì. ” Thực chất, PERC có tác động ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ của con người ? ở Nước Ta, cơ quan nào quản trị chất này ? Sử dụng có phải xin phép không ? Tất cả đều là huyền bí cần được giải thuật .

 

Theo Đời sống và Pháp luật

Alternate Text Gọi ngay