Các kiểu âm thanh phổ biến của bàn phím cơ

Trong thế giới bàn phím cơ, cảm giác gõ từ các switch chính là điểm khác biệt và là giá trị cốt lõi của mọi bàn phím. Mặc dù switch thì chỉ có vài thể loại căn bản: linear/ tacticle/ clicky/ optical (trong optial còn phân nhỏ ra thành optical linear/ optical tacticle và optical clicky)/ capacitive-non-contact-switch (Topre), nhưng âm thanh của mỗi chiếc bàn phím lại là con số vô hạn.

Mỗi chiếc bàn phím sẽ có cho mình âm thanh riêng không liên quan gì đến nhau, khác nhau không ít so với những kiểu bàn phím khác. Thậm chí trong cùng một hãng, cùng một loại switch bên dưới, cùng một độ dày và vật liệu keycap thì âm thanh tạo ra khi gõ phím cũng sẽ khác nhau .

Có bao nhiêu kiểu âm thanh từ bàn phím?

  • Sharp, quiet taps: nghĩa là khi ấn phím sẽ thấy rất yên tĩnh và chắc tay, nhưng khi hết chiều cao phím và trả về thì có âm thanh rõ ràng sắc nét.
  • Loud clicks: là bàn phím có âm thanh lớn, tiếng phát ra có độ vang và thanh
  • Soft thumps: âm thanh do bàn phím tạo ra nghe mềm, nhỏ nhẹ và thanh tao.
  • Click: kiểu âm thanh nhỏ nghe từ phát ra từ đáy của bàn phím và bị kéo chùn về sau, có độ sâu nhưng hoàn toàn không ra khỏi phạm vi bàn làm việc. Đây là kiểu âm thanh nho nhỏ thường thấy nơi các bàn phím laptop (membrane keyboard) dùng trong văn phòng và công việc hàng ngày.
  • Clack-clack-clack: thường thấy ở những chiếc bàn phím cơ chuyên game hạng nặng, cho cảm giác bấm đầy xúc giác, rõ ràng và rành mạch. Kèm theo là âm thanh đanh thép, sâu, nặng và có độ trầm hơn so với các âm khác.
  • Snick: kiểu âm thanh thường thấy ở các bàn phím có keycap high-profile, đặc biệt là ở các phím to trên cùng bàn phím. Kiểu âm thanh này làm cho mình cảm nhận rõ độ nặng của phím, khá ồn ào và có độ thanh sắc cực lớn, đôi khi làm cho người xung quanh cảm thấy hơi khó chịu.

Và bây giờ để chứng minh vơi các bác nhé. Các bác cùng xem đoạn clip kiểu AMSR keyboard sound này. Sẽ thấy tất cả các switch khác nhau như thế nào trên cùng một đôi bàn tay, cùng một mặt phẳng và có khi là cùng một thể loại switch.

Vậy yếu tố nào đã tạo ra các âm thanh này?

1/ Đầu tiên tất nhiên vẫn phụ thuộc rất nhiều vào loại switch

Trong nội bộ một switch thì âm thanh được tạo ra là do:

  • Bottome out (nghĩa là hành động nhấn phím chạm đáy): tưởng tượng khi gõ ngón tay lên mặt bàn thì sẽ nghe âm thanh, bottome out cũng tương tự như vậy, là tiếng tạo ra khi bấm chạm hết mức và có hiện tượng va chạm với điểm cuối cùng của phím.
  • Friction noise (âm thanh từ ma sát): trong các switch cơ học, có rất nhiều ma sát được tạo ra trong suốt quãng đường di chuyển: lò xo cọ xát và stem chiều đi và chiều trở về, hai lá kim loại va vào nhau để nhận tín hiệu, giữa stem và housing… Tất cả những va chạm cơ học đó đều có đi kèm với ma sát từ nhỏ tới lớn. Âm thanh sẽ được tạo ra từ những lực ma sát này.
  • Bouncing back: là âm thanh tạo ra khi phím bật trở lại sau hành động ấn kèm theo sự di chuyển ngược lại ở lò xo dọc stem sẽ tạo ra một độ ồn nhất định.

Tùy cấu trúc riêng của từng loại switch mà ba thành phần trên sẽ khác nhau đôi chút để tạo ra âm thanh và độ khấc khác nhau. Hiện tại có những loại switch phổ cập nhất sau đây trên những phím cơ :

CLICKY SWITCH

Cho tiếng ồn lớn nhất. Đặc trưng của những switch clicky này là xúc giác, độ khấc, phản hồi siêu nhạy bén âm thanh click clack không lẫn vào đâu được. Một số dòng clicky switch đang phổ cập trên thị trường gồm :

  • Kailh BOX White.
  • Kailh BOX Jade.
  • Kailh Speed Copper
  • NovelKeys Sherbet.
  • Cherry MX Blue/White
  • Và các dòng switch clones của Cherry MX Blue từ Kailh, Gateron và Outemu với cùng cấu tạo và cảm giác gõ na ná như Cherry Blue

TACTICLE SWITCH

Là loại switch cơ học cho độ phản hồi tốt, xúc giác tốt và có độ khấc rõ ràng nhưng âm thanh nhỏ hơn rất nhiều hoặc thậm chí còn không có âm thanh. Các dòng tacticle switch đang dùng thoáng rộng lúc bấy giờ :

  1. Zealios V2  (làm bởi hãng ZealPC)
  2. Halo Clear switch
  3. Cherry MX Clear/Brown switch và một số dòng switch clones của Kailh, Gateron và Outemu.
  4. Kailh Speed Copper switch
  5. Topre Switch

LINEAR SWITCH

Linear switch nổi tiếng là dòng switch mới nhất chuyên dành để thao tác và gõ máy chuyên nghiệp. Các switch dạng này không có độ khấc, không có tiếng ồn, nhưng xúc giác cực cao, vận tốc nhanh và điểm truyền động thường rất thấp giúp tăng vận tốc gõ lên nhiều lần. Một số switch linear thường tìm thấy trên những bàn phím cơ tân tiến :

  • Tealios switch
  • HyperX Red Switches.
  • Gateron Red/Yellow/Black Switches.
  • Cherry MX Red/Black
  • Kailh BOX Black

Và tất yếu trong tổng thể những cái tên kể trên trong từng loại thì Cherry MX luôn là tên thương hiệu truyền kiếp nhất, đã và đang đứng vị trí số 1 trong ngành switch cho bàn phím cơ. Tuy có rất nhiều mẫu copy theo hàng loạt nhưng Cherry switch vẫn giữ nguyên vị thế và giá trị đáng quý của mình .

OPTICAL SWITCH

Đây là dòng switch tân tiến mới Open sau này, có cấu trúc đặc biệt quan trọng và hoạt động giải trí dựa trên hiệu ứng quang học, không bị tác động ảnh hưởng bởi ma sát cũng như bụi bẩn và không khí từ môi trường tự nhiên xung quanh nên có độ bền và chất lượng siêu khủng. Optical switch được nhìn nhận là thế hệ tương lai của bàn phím cơ. Cho cảm xúc gõ siêu nhẹ, siêu êm mượt, trơn bóng và trọn vẹn không có độ khấc nào cản trở .

Một số mẫu switch quang học đang được nhiều người biết tới và tin dùng như:

  • Gateron Optical Black, blue, brown, or red
  • Razer Opto-Mechanical Switch, purple (clicky) or red (linear)
  • OUTEMU Optical Blue, brown

TOPRE SWITCH

TOPRE là một dòng switch riêng, đứng một mình một cõi, hay còn được gọi là switch cơ điện dung. Hoạt động trên nguyên tắc điện dung nên có năng lực đổi khác điểm truyền động và không bị ảnh hưởng tác động bởi những yếu tố ngoại lai bên ngoài. Độ bền phần nhiều là tuyệt đối. Chất lượng và cảm xúc gõ rất đặc biệt quan trọng. Mềm mượt mịn như tơ, kèm theo âm thanh kiểu tock tock rất riêng. Switch Topre hiện tại rất đắt và đang được dùng trên bàn phím Realforce ( do chính hãng Topre sản xuất ) và một vài Model bàn phím cơ Leopold và HappyHacking keyboard ( HKKB )

2/ Yếu tố thứ hai gây ra các kiểu âm thanh trên bàn phím cơ là Keycap

Cùng một tên thương hiệu switch, cùng loại switch, có giá ngang ngửa nhau, nhưng hai chiếc bàn phím khác nhau đặt cạnh vẫn cho âm thanh hơi khác một chút ít. Vậy chắc như đinh là ngoài loại switch, vẫn còn một số ít yếu tố khác gây ra độ khác nhau này ( dù ít ). Yếu tố quan trọng phải kể đến sau switch chính là Keycap. Có thể bạn bè thấy quá bất ngờ nhưng nếu switch chiếm 80-90 % trong việc tạo ra âm thanh đặc trưng của từng bàn phím thì Keycap chiếm khoảng chừng 10 % tiếp theo để cấu thành âm thanh sau cuối của bàn phím cơ thành phẩm .

  • Chất liệu keycap: ai cũng biết keycap bàn phím cơ thường được làm với hai kiểu nhựa ABS hoặc PBT, hoặc kết hợp với kim loại cao cấp, aluminum… Với từng chất liệu khác nhau bàn phím sẽ cho ra một âm thanh hơi khác nhau một chút. Ví dụ với ABS thì kiểu âm thanh sẽ giòn, thanh nhưng nghe hơi mỏng một chút. Cùng kiểu switch với keycap dùng nhựa PBT thì cho âm đục hơn, có độ vang tốt, trầm ấm và dày dặn hơn.
  • Profile keycap: profile keycap chính là nói tới độ nghiêng, độ cao của các hàng keycap trên cùng bàn phím. Profile keycap ảnh hưởng một chút xíu tới âm thanh của toàn bàn phím là vì nếu phím có độ cao lớn thì âm thanh sẽ khác phím thấp. Phím cao phần bọng nhiều hơn sẽ cho âm thanh trầm đục hơn, phím càng mỏng âm thanh sẽ càng thanh và gần với âm thanh gốc của switch hơn.
  • Độ dày keycap: cùng một chất liệu nhựa, các keycap được đúc dày hơn sẽ cho âm thanh chắc nịch, dày dặn, có độ đục nhẹ. Keycap mỏng hơn sẽ có độ bọng, nghe hơi lỏng lẻo một chút.
  • Khoảng cách giữa các keycap trên bàn phím: mỗi bàn phím sẽ có layout thiết kế riêng quy định khoảng cách giữa từng phím với nhau. Khoảng cách càng xa thì âm thanh càng thoát ra nhiều, nghe lớn và thoải mái hơn. Khoảng cách gần sẽ làm âm bị hãm lại nghe tối hơn một chút.

Nghe thì có vẻ quá chi tiết cụ thể rồi, nhưng đồng đội hoàn toàn có thể hiểu đại khái là nhiều cái “ một chút ít, một chút ít ” ấy khi tổng hợp lại với nhau sẽ tạo ra những độc lạ khá rõ nét ở từng chiếc bàn phím đấy .

3/ Yếu tố nữa góp phần ảnh hưởng tới âm thanh chính là Chất lượng build của bàn phím và các chi tiết bên ngoài

Chất lượng build ở đây muốn nói tới cách liên kết những thành phần lại với nhau, kiểu layout có ngặt nghèo hay không. Một bàn phím có chất lượng build tốt, với những thành phần hạng sang, chất lượng hàn tốt, chắc tay thì sẽ cho âm thanh vừa khít, đúng mực và cảm xúc rất tự do sang trọng và quý phái. trái lại bàn phím chất lượng build không tốt sẽ cho cảm xúc xục xạc, lắc rắc kiểu hơi lắc lư không rõ ràng khi bấm phím, đặc biệt quan trọng khi gõ với vận tốc nhanh .

4/ Âm thanh còn tùy thuộc vào bàn phím cơ có dùng bộ hãm âm hay không (Sound Dampener)

Sound dampener thường dùng nhất là vòng tròn O-ring, được gắn vào với mỗi switch có tính năng hãm thanh và tạo độ xúc giác khá mới cho bàn phím cơ. Với cùng một kiểu switch, bàn phím cơ không có vòng hãm thanh sẽ cho âm thanh lớn hơn, đanh và sắc nét hơn. Còn khi có dampener thì sẽ nhẹ, ồm ồm và trầm đục hơn một chút ít .

5/ Bộ ổn định có tốt hay không (Stabilizer)

Bộ không thay đổi ( Stabilizer ) là phần nằm dưới keycap giúp tạo thế cân đối và tăng độ không thay đổi cho phím trong quy trình gõ, đặc biệt quan trọng có công dụng nhiều nhất trên những phím kích cỡ dài và to hơn thông thường ( như space bar, enter … ). Bộ không thay đổi tốt thì phím không bị lắc lư và rườm rà khi gõ, nên sẽ cho âm thanh ngăn nắp và tinh tế hơn. Dùng bộ không thay đổi kém chất lượng thì âm thanh lỏng lẻo và thường kèm theo tiếng động chênh nhẹ khi bấm phím mạnh và nhanh .

6/ Mặt phẳng đang dùng để đặt bàn phím

Bàn phím cơ đặt trên bàn thao tác gỗ khi dùng sẽ cho âm thanh khác với khi đặt trên mặt phẳng bằng nhựa hoặc sắt kẽm kim loại. Độ khác nhau từ yếu tố này tuy không nhiều nhưng cũng hoàn toàn có thể nói là một phần trong những biến số của âm thanh bàn phím cần phải kể đến .

KẾT LUẬN

Thế giới bàn phím cơ không khi nào có điểm dừng. Ngay mỗi việc khám phá về những kiểu âm thanh khi gõ phím cũng là một việc cực kỳ mê hoặc. Hy vọng bài viết này mang đến cho bạn bè một vài tìm hiểu thêm hữu dụng để chọn mua một chiếc bàn phím cơ có âm thanh tương thích với mình nhất .

Alternate Text Gọi ngay