Chiếu xạ thực phẩm – Wikipedia tiếng Việt

Buồng chiếu xạ dùng nguồn Cobalt – 60 trong thử nghiệm chiếu xạ thực phẩm .

Chiếu xạ thực phẩm là quá trình chiếu bức xạ ion hóa lên thực phẩm nhằm tiêu diệt các sinh vật còn tồn dư trong thực phẩm, nhờ đó bảo quản thực phẩm, làm giảm nguy cơ bệnh tật do thực phẩm gây ra, ngăn chặn sự lây lan của các loài xâm hại, và làm chậm trễ hoặc loại bỏ mọc mầm hoặc chín, hỏng [1][2].

Các bức xạ ion hóa hoàn toàn có thể được phát ra bởi nguồn bằng chất phóng xạ hoặc tạo ra bằng điện. Chiếu xạ nói chung còn được dùng trong khử trùng dụng cụ y tế và tương tự như [ 3 ]. Các dụng cụ hay thực phẩm chiếu xạ không trở thành thể có tính phóng xạ, không gây nguy khốn về phóng xạ cho người dùng [ note 1 ] .

Thực phẩm đã chiếu xạ cần được thông báo bằng dấu hiệu Radura quốc tế, hoặc tại Hoa Kỳ là dấu do Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) quy định. Đó là do nhận thức của người tiêu dùng về thực phẩm xử lý bằng chiếu xạ là tiêu cực nhiều hơn những xử lý bằng các phương tiện khác [4], và sự chấp nhận về pháp lý tại các nước khác nhau còn khác nhau. Các nghiên cứu chung thì cho ra kết quả là thực phẩm chiếu xạ là an toàn, không độc hại, lượng chất độc sinh ra cực thấp, và an toàn hơn hẳn các xử lý bằng hóa chất.

Nguyên lý tác động ảnh hưởng[sửa|sửa mã nguồn]

Khi tác động ảnh hưởng lên thực phẩm, tác nhân vật lý như nhiệt, sóng điện từ ( vi ba, tia X ) và phóng xạ, sẽ làm đứt 1 số ít link mong manh trong những phân tử hữu cơ, gây biến tính phân tử. Nó dẫn đến phân tử giảm hoặc mất năng lực tham gia quy trình sống. Nếu số lượng phân tử đủ nhiều thì tế bào tổn thương hoặc chết, đặc biệt quan trọng là tổn thương ở phân tử DNA .Quá trình xào nấu bằng nhiệt làm khối thực phẩm đã nấu chín là biến tính và chết hàng loạt. Ở mức ảnh hưởng tác động thấp hơn, khi dùng liều chiếu thích hợp ( là tích của cường độ và thời hạn chiếu ) như trong lò vi sóng hay trong buồng chiếu xạ, sao cho chỉ làm biến tính một lượng phân tử nhất định và trải đều ở mọi tế bào trong khối thực phẩm, thì những tế bào này hoặc chết, hoặc tổn thương và trao đổi chất chậm lại. Các vi sinh vật và tác nhân gây bệnh bị tàn phá hoặc thui chột. Nhờ đó thực phẩm giữ được trạng thái dinh dưỡng lâu hơn, khi đó đổi khác mô gây ra đa phần bởi những men đã sinh ra trước khi chiếu .Do nhu yếu tàn phá cả những tác nhân gây bệnh, nên chiếu xạ thực phẩm sử dụng tia phóng xạ, và nhiều lúc mới dùng tia X .Quá trình chiếu xạ không tạo ra thêm những đồng vị phóng xạ trong thực phẩm, nên không gây nguy khốn về phóng xạ cho người dùng [ note 1 ] .

Chiếu xạ được sử dụng để giảm hoặc loại bỏ các nguy cơ bệnh do thực phẩm sinh ra. Tùy thuộc vào liều lượng, một số hoặc tất cả các mầm bệnh sinh vật, vi sinh vật, vi khuẩn, virus có trong thực phẩm sẽ bị phá hủy hoặc trở nên không có khả năng sinh sản. Một số thực phẩm được chiếu xạ với liều đủ để đảm bảo rằng chúng được khử trùng và không thêm bất kỳ sự hư hỏng hay gây bệnh vi sinh vật vào sản phẩm cuối cùng [1].

Chiếu xạ cũng được sử dụng làm giảm tổn thất sau thu hoạch. Bên cạnh việc làm giảm những tác nhân gây bệnh, thì chiếu xạ cũng tác động ảnh hưởng tới những tế bào, làm chậm vận tốc ảnh hưởng tác động của những enzym vốn được sản sinh ra trong quy trình tự nhiên và là tác nhân hoàn toàn có thể làm đổi khác thực phẩm, và do đó làm chậm quy trình hư hỏng, chín, hay mọc mầm của thực phẩm [ 5 ] .

Nhận thức công chúng[sửa|sửa mã nguồn]

Nhận thức nói chung của người tiêu dùng về thực phẩm xử lý bằng chiếu xạ là tiêu cực [4], hình thành do tâm lý lo ngại về tàn dư phóng xạ sau chiếu, dẫu rằng nói chung đã khẳng định “thực phẩm chiếu xạ rất an toàn” [6][7].

Trên quốc tế hiện có hơn 60 vương quốc chính thức gật đầu chiếu xạ thực phẩm, với khoảng chừng 500.000 tấn lương thực được giải quyết và xử lý mỗi năm trên toàn quốc tế. Các vương quốc khác nhau cũng có những pháp luật khác nhau về loại thực phẩm được phép chiếu xạ, và mức độ chiếu. Tại Áo, Đức và nhiều nước khác của Liên minh châu Âu chỉ sấy khô những loại thảo mộc, gia vị, và gia vị hoàn toàn có thể được giải quyết và xử lý bằng chiếu xạ và chỉ với liều đơn cử. Trong khi đó tại Brazil toàn bộ những loại thực phẩm được được cho phép chiếu xạ ở bất kể liều nào [ 8 ] [ 9 ] [ 10 ] [ 11 ] [ 12 ] .

Chiếu xạ tại Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]

Tại Nước Ta pháp lý hiện không đặt yếu tố chính thức công nhận hay phản đối chiếu xạ thực phẩm. Các chiếu xạ đã được thử nghiệm từ lâu, được coi như một tân tiến kỹ thuật, tuy nhiên không được đưa vào ứng dụng đại trà phổ thông vì nhu yếu trong nước gần như chưa có. Những năm gần đây cơ sở chiếu xạ sinh ra, Giao hàng xuất khẩu hoa quả là chính [ 13 ] .

Cục An toàn bức xạ và hạt nhân thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan chuyên trách về quản lý an toàn phóng xạ, thực hiện kiểm soát và tư vấn về an toàn [14]. Từ năm 2003 Bộ KH&CN ban hành các tiêu chuẩn, từ yêu cầu chung đến các quy phạm cụ thể.

  • Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7247:2003 về thực phẩm chiếu xạ – Yêu cầu chung [15].
  • Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7509:2005 về qui phạm thực hành chiếu xạ tốt để diệt côn trùng trong các loại hạt ngũ cốc [16].

Quy trình chiếu, những nhìn nhận bảo đảm an toàn, kể cả cấp giấy ghi nhận đã chiếu xạ, được vận dụng theo nơi phân phối thiết bị chiếu, nguồn chiếu, hoặc theo nhu yếu của nơi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa .

  1. ^ a b Về mặt hàn lâm thì Phần Trăm tạo ra đồng vị phóng xạ khi chiếu xạ là gần bằng 0 .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Alternate Text Gọi ngay